Chuarbhóthar Chathair na Gaillimhe an N6
Thar a cheann féin agus thar ceann Comhairle Cathrach na Gaillimhe (GCC), tá sé beartaithe ag Comhairle Chontae na Gaillimhe forbairt a dhéanamh ar Chuarbhóthar N6 Chathair na Gaillimhe (an N6 GCRR) timpeall ar Chathair na Gaillimhe.
Tá an N6 GCRR ina chomhchuid lárnach de Straitéis Iompair na Gaillimhe (GTS) a chuireann fís Chomhairle Cathrach na Gaillimhe agus Chomhairle Chontae na Gaillimhe i gcrích maidir le gach gné den iompar a bheith ag obair i gcomhar le chéile le réiteach iompair inbhuanaithe comhtháite a bhaint amach.
Aithnítear sa bhfís sin gur acmhainn thábhachtach luachmhar i Réigiún an Iarthair í an timpeallacht oidhreachta nádúrtha agus go bhfuil éagsúlacht mhór speiceas agus gnáthóg ann a bhfuil tábhacht áitiúil, náisiúnta agus idirnáisiúnta leo ach ag an am céanna tuigtear nach mór naisc chumarsáide éifeachtacha a bhunú lena chinntiú go mbeidh rath ar an réigiún agus chun malairt a chur ar fáil ar chonair an chósta thoir. Tá Cathair na Gaillimhe agus an ceantar máguaird a chur ag obair agus ag feidhmiú ar bhealach inbhuanaithe ina chuid thábhachtach den fhís seo.
Bíonn fadhbanna móra iompair i gCathair na Gaillimhe, mar:
- Brú mór tráchta le linn buaicuaire agus neamhchinnteacht maidir leis an achar a ghlacann turas;
- Brath an iomarca ar charranna príobháideacha;
- Easpa bealaí iompair malartacha; agus
- Easpa áite ar bhóithre chun Iompar Poiblí agus Soghluaisteacht Chliste a fhorbairt.
Rinneadh na chéad staidéir don réiteach iompair seo mar chuid de Thionscadal Iompair Chathair na Gaillimhe an N6 (GCTP). Aithníodh i GCTP an N6 go bhfuil fadhb iompair ag Gaillimh agus deimhníodh ann go bhfuil gá mór le haghaidh a thabhairt ar na ceisteanna maidir le hiompar atá roimh an gcathair agus na ceantair máguaird faoi láthair, agus chun tacú le forbairt amach anseo trí straitéis fhadtéarmach a bhunú i gcomhair iompair chuig an gcathair, laistigh di agus timpeall uirthi. Deimhníodh sna staidéir a rinneadh do GCTP an N6 go bhfuil sé indéanta trasbhealach droichid nua a chur ar Abhainn na Gaillimhe agus sainaithníodh an láthair roghnaithe don trasbhealach sin. Tagraítear anois don fhorbairt bóthair atá beartaithe agus a chuimsíonn an trasbhealach droichid seo mar Chuarbhóthar N6 Chathair na Gaillimhe (CCNG)
Gné thábhachtach de Chuarbhóthar Iompair Chathair na Gaillimhe an N6 is ea go mbeadh a laghad tionchar agus is féidir aige ar an timpeallacht nádúrtha agus thógtha. Tá Cathair na Gaillimhe suite ar Abhainn na Gaillimhe idir Loch Coirib agus Cuan na Gaillimhe. Is teorainn nádúrtha é Loch Coirib idir iarthar agus oirthear Chontae na Gaillimhe agus níl ach 4km ó Loch Coirib go Cuan na Gaillimhe. Laistigh de sin tá Cathair na Gaillimhe atá i gcroílár Chontae na Gaillimhe. Chomh maith le bheith ina háit álainn ina bhfuil taitneamhachtaí nádúrtha den scoth, tá an chathair lonnaithe i lár ceantar atá saibhir le hoidhreacht nádúrtha agus le gnáthóga nádúrtha. Dá bharr, tá go leor ceantar timpeall Chathair na Gaillimhe ainmnithe mar cheantair a bhfuil tábhacht mhór éiceolaíochta leo.
De bharr leagan amach fisiceach na cathrach, áit teoranta a bheith idir an loch agus an cuan, pobail fadbhunaithe a bheith ann, chomh maith le saoráidí oideachais agus tráchtála, láithreáin ainmnithe Natura 2000 agus Limistéir Náisiúnta Oidhreachta agus láithreáin a bhfuil tábhacht ailtireachta, seandálaíochta agus cultúir leo, tá srianta ann i dtaobh bonneagar nua a fhorbairt don chathair. Dá bhrí sin ní mór díriú ar an tábhacht atá le gach rogha a bhreithniú d’fhonn an tionchar ar na láithreáin ainmnithe sin a laghdú.
Cinneadh i gCéim 1: Coincheap na Scéime agus Staidéar Féidearthachta go raibh gá le réiteach iompair a fhorbairt agus an tairbhe a bheadh leis. Le linn Chéim 2 – Céim Roghnaithe Bealaigh – aithníodh ceantar oiriúnach staidéir inar aithníodh na príomhshrianta, inar scrúdaíodh na roghanna agus inar forbraíodh réitigh féideartha. Tugadh faoi mheasúnú córasach ar na roghanna seo agus mar thoradh air sin roghnaíodh an chonair bhealaigh is fearr dealraithí a roghnófaí don ghné bóthair den fhís iompair i Chuarbhóthar Iompair Chathair na Gaillimhe an N6. Foilsíodh an Chonair Bhealaigh is Fearr is Dealraithí a Roghnófar i mBealtaine 2015.
Ansin forbríodh an dearadh le linn Céim 3 – Dearagh, go dtí céim ina raibh mionsonraí leordhóthanacha ar fáil chun riachtanais talún a chinneadh agus chun an scéim a thabhairt ar aghaidh tríd na próisis reachtúla.
Tá an scéim faoi láthair ag Céim 4 EIS/EAR agus na Próisis Reachtúla. Is é Cuspóir Chéim 4 EIS/EAR agus na bPróisis Reachtúla ná measúnú comhshaoil a thabhairt chun críche ar an dearadh a fhorbraítear i gCéim 3, tionchair ionchasacha a bheadh ag an bhforbairt bheartaithe ar an timpeallacht a aithint agus bearta maolaitheacha a bheadh de dhíth a shocrú. Tabharfar an cháipéisíocht dlí chun talamh a fháil chun críche mar chuid den chéim seo freisin chomh maith leis na próisis reachtúla a bheidh de dhíth lena dheimhniú go bhfuil an scéim bheartaithe ag teacht le reachtaíocht pleanála agus comhshaoil agus ceanglais nós imeachta.